Statiegeld na de verkiezingen weer springlevend?!
Maandag 2 juli 2012 -
De afgelopen maand is er van veel kanten en met grote stelligheid beweerd dat het nu zeker was dat statiegeld zou worden afgeschaft. “Wishful thinking van de tegenstanders van statiegeld”, aldus Recycling Netwerk.
De moties die in de Tweede Kamer zijn aangenomen maken slechts de weg vrij om over een jaar of wat zo’n besluit te kunnen nemen. Na de verkiezingen ontstaat bovendien een nieuwe situatie met nieuwe kansen. En uiteindelijk gaat het er dan om of supermarkten en frisdrankfabrikanten onder toenemende druk van publieke opinie en parlement hun verantwoordelijkheid voor plastic flessen en flesjes zullen kunnen blijven afschuiven.
De besluitvorming in de Tweede Kamer heeft wat betreft statiegeld eigenlijk maar één ding echt duidelijk gemaakt: statiegeld op plastic flessen mag voorlopig niet worden afgeschaft. Tot 1 januari 2015 blijft het statiegeld op de grote plastic flessen sowieso gehandhaafd. Het schrappen van de statiegeldparagraaf uit het verpakkingenbesluit doet daar niets aan af. Die statiegeldparagraaf is toch een dode letter, die nooit van kracht is geworden en bovendien alleen maar zinnig had kunnen worden na forse aanpassingen.
Hoe dan ook zullen we het dus voorlopig moeten blijven doen met de statiegeldverordening van het Productschap Dranken. In 2014 moet worden bezien of is voldaan aan de zeven condities die de weg vrijmaken voor een besluit over de afschaffing van statiegeld. Dan kan er ook voortschrijdend inzicht zijn ontstaan over de aanpak van afval- en recyclingbeleid. En uiteraard kan de nieuwe Tweede Kamer ook op grond van nieuwe beleidsoverwegingen tot conclusies komen over de wenselijkheid van statiegeld op bepaalde drankverpakkingen.
Die nieuwe Tweede Kamer zal er flink anders uit gaan zien, zeker waar het gaat over afval en verpakkingen. De kans is vrij groot dat veel woordvoerders over verpakkingsafval na september niet terugkomen in de milieucommissie. Esmee Wiegman (Christenunie) is niet verkiesbaar. Sjoera Dikkers (PvdA), Marieke van der Werf (CDA) en René Leegte (VVD) staan op een zodanig lage plaats op de kieslijst dat het moeilijk gaat worden uitgaande van de opiniepeilingen (tenzij hun partij in de regering komt en er wat kamerleden opschuiven naar het kabinet). En het is niet onwaarschijnlijk dat Stientje van Veldhoven (D66), Liesbeth van Tongeren (GroenLinks) en mogelijk ook Paulus Jansen (SP) zich op een ander politiek werkveld zullen gaan inzetten, zeker wanneer hun partij gaat deelnemen aan de regering.
Blijven over Esther Ouwehand (PvdD) en Richard de Mos (PVV), waarvan de laatste toch al bijna nooit op de commissievergaderingen kwam.
In de komende jaren zullen waarschijnlijk dus veel nieuwe kamerleden zich met het verpakkingendossier gaan bezighouden. Nieuwe mensen die kunnen beoordelen of na alle moties van het afgelopen jaar de gewenste verbeteringen in de monitoring er zijn gekomen, of de onderbouwing van recyclingpercentages voldoende is en of statiegeld mag worden afgeschaft of juist moet worden uitgebreid. In de nieuwe verkiezingsprogramma’s is niet meer door slechts één, maar nu door vier partijen een duidelijk pro-statiegeld standpunt opgenomen (SP, GL, CU en PvdD). Stichting Ons Statiegeld en Recycling Netwerk zullen alle partijen van informatie blijven voorzien en ook supermarktketens en frisdrankproducenten meer rechtstreeks gaan aanspreken op hun gedrag. Het blijft nodig zeer kritisch te kijken naar de cijfers over kosten en recyclingpercentages. De Echte Held is nog lang niet uitgeteld!
